در ستایش آب و آینه

گالری آیلین ابریشمی

تهــــــــــــــــران | دومان سنتر | 1403

پروژه طراحی فروشگاه آیلین ابریشمی در زمستان ۱۴۰۳ به دفتر ما سپرده شد. یک مکعب خالی با سقفی بلند، که در طبقه همکف مجتمع تازه تاسیس دومان در شهرک غرب قرار داشت.جهان‌بینی آیلین ابریشمی از دریچه باغ ایرانی میگذرد و سالهاست که مفاهیم مرتبط با باغ ایرانی دستمایه هنر او در زمینه ساخت زیور آلات نقره است.خواسته کارفرما از ما، توجه به مانیفست هنری اش ( باغ ایرانی) در پروسه طراحی گالری نقره اش بود.

پرسش اصلی، چگونه خلق‌کردن یک تجربه فضایی بود که نه ‌تنها کارکرد فروشگاهی را برآورده کند، بلکه بتواند در ذهن مخاطب به‌عنوان تصویری ماندگار از برند، همسو با روحیات باغ ایرانی ماندگار بماند؟چگونه معماری می‌تواند ظرفی باشد تا پروسه خرید محصول را به تجربه ای روایی برای مخاطب تبدیل کند ؟

چالش‌ها

محدودیت مقیاس، نخستین مانع ذهنی ما در این پروژه بود. در فضایی کوچک (۲۰ متری) با توجه به مانیفست آیلین می‌بایست المان هایی را جای می‌دادیم که بتوانند در ذهن مخاطب، حس باغ را تداعی کنند؛ نه به‌صورت بازنمایی مستقیم، بلکه همچون ایهامی شاعرانه که در ناخودآگاه ماندگار شود.

از سوی دیگر، پروژه در تنگنای زمان و بودجه پیش می‌رفت و باید متریال ها و تکنیک ساخت رو به نحوی پیش می‌بردیم که کمترین اصطکاک را با ذهنیت کارفرما ایجاد می‌کرد.

ژنوم باغ به مثابه پاکت فضایی

کلید ما، «در ستایش نور و آینه» بود؛ ساختن فضایی که بازتاب و تلالو در آن نقش اول را بازی کند، جایی که مرز میان ابژه و خیال، واقعیت و تصویر، و مخاطب و اثر محو شود و او را در میانه حوض نقره قرار می‌دهد. فضا چون پاکتی خالی، در انتظار رقص نور و انعکاس بود . بنابراین با استفاده از صفحات براق و انعکاس‌دهنده، پوسته‌ای برای فضا ایجاد کردیم که همانند «ارگانیسمی زنده» عمل می‌کند؛ گویی حجم فروشگاه در دل خود لایه‌ای دوم دارد. نور، بر این صفحات می‌لغزد و ژنومی تازه برای فروشگاه می‌سازد. به این ترتیب، هر حرکت، هر محصول و هر مشتری، بخشی از تصویر کلی و بخشی از بازی بازتاب‌ها می‌شود. آینه کاری نه به عنوان زینت، که به مثابه زبان فضا، پوست این پاکت است. آنی با رقص هندسه هرمی اش ، تداعی گر گونه ی مخروطیان همیشه سبز باغ هاست که آمده تا نور زندگی ببخشد به قامت فروشگاه و آنی دیگر یادآور نقش ورودی مجلل ترین کوشک باغات، که حس فخر و شکوه را همچون زیوری نقره گون بر تن فروشگاه کرده. اینجا فروشگاه نقره از کالبدی ساده، تبدیل می‌شود به امتداد خودش؛ همان جرقه نوری که در فضای سفید و خنثی بازتاب می‌‌شود.

ساخت و چالش هایش

در مسیر تحقق این ایده، نخستین انتخاب ما متریالی بود که بیشترین کیفیت بازتاب را داشته باشد؛ چیزی شبیه به آینه، اما محدودیت‌های مالی و زمان‌بندی پروژه، استفاده از آینه‌ی واقعی را غیرممکن می‌کرد. به همین دلیل، تصمیم گرفتیم به‌جای آن از ورق مولتی‌استایل استفاده کنیم؛ انتخابی که با وزن کمتر، قیمت پایین‌تر و سهولت بسیار بیشتر در اجرا، امکان دستیابی به ایده را در چارچوب محدودیت‌ها فراهم میآورد.

نتیجه

ماحصل این گالری، فضایی است دو رگه؛ دیوارهای سفیدی که همچون سکوتی خونسرد، زمین را برای معرفی محصول باز میگذارند، و هندسه هایی ماجراجو که گویی با بازی نور و بازتاب، صحنه ای برای تجربه ی دیداری و حسی با مشتریان برقرار می‌کند.

تجربه ی حضور در این فضا نه عملی ساده برای خرید، که سفری است چند لایه، از کشف، مواجهه و لمس بازتاب زیور حقیقی؛ خویشتن.

محل اجرا: شهرک غرب- مجتمع دومان

کارفرما: آیلین ابریشمی، بهنام رضوانیان

معماران اصلی: ایمان هدایتی، محمد غفاری، شهاب احمدی

تیم طراحي : نیلوفر محمدزاده، علی احمدی، مهسا درچه‌ای، مونا اسدی، فرناز آگاهی

فاز و جزئیات اجرایی: مهسا درچه ای، مونا اسدی

اجرا: دفتر معماری هشت – استدیو غفاری

سازه: رحیم فعالی

تأسیسات برقی: علی میرکاظمی

تأسیسات مکانیکی: مرتضی حیدری

گرافیک و ارائه: مهسا درچه ای، نیلوفر محمدزاده، فرناز آگاهی

عکس: علی زنجانی

مساحت: 24 متر مربع